Osnovan pre šest decenija na inicijativu i sredstvima rudarske privrede, Rudarski institut je u naučnom, razvojno-istraživačkom i projektantskom smislu bio kreativna okosnica izgradnje, tehničko-tehnološkog i proizvodnog uspona jugoslovenskog i srpskog rudarstva u drugoj polovini HH veka. Angažovanjem vrhunskih naučnih i inženjerskih kadrova, Rudarski institut je postao svojevrsna inženjerska škola koja je iznedrila naše najbolje istraživače, projektante, univerzitetske profesore i nosioce razvoja mineralno-sirovinskog kompleksa naše zemlje. Doprinosi Rudarskog instituta nisu samo brojni uspešno realizovani naučni, razvojno-istraživački, inovacioni i privredni projekti, već i razvoj i primena novih rudničkih tehnologija, opitnih, laboratorijskih i mernih metoda, novih matematičko-modelskih pristupa u rudarskom inženjerstvu i slično.
U tom smislu izdvajaju se: Razvoj i primena analognih modela rudničkih ventilacionih mreža (1969); Nabavkom digitalnog računara Hewlett Packard 9810 (1973), uvođenje u redovne eksperimentalne i inženjerske procedure matematičko-modelskih i simulacionih metoda; Nešto kasnije razvoj i primena foto-elastičnih modela u analizama naponsko – deformacionih stanja stenskih masiva, primena geostatistike u analizama i projektovanju, razvoj softverskog paketa „Sol“ za obradu ležišta i projektovanje površinskih kopova itd.
Saradnici RI realizovali su preko 50 naučnoistraživačkih, razvojnih i inovacionih projekata finansiranim od strane Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. U Institutu su razvijena brojna softverska rešenja i patentirano 11 tehnologija i postupaka.
Naučno-istraživačke, razvojne, inovacione i projektne aktivnosti RI orijentisane su ka oblastima:
- Eksploatacija mineralnih sirovina (podzemna, površinska i podvodna);
- Fizičko-mehanička svojstva stenskih masiva, mehanika stena i tla;
- Priprema mineralnih sirovina;
- Ventilacija rudnika i tehnička zaštita;
- Zaštita životne sredine, rekultivacija i uređenje degradiranog predela;
- Termotehnika i sagorevanje energenata;
- Projektovanje i konstruisanje rudarskih objekata i infrastrukture;
- Elektroenergetsko napajanje rudničkih postrojenja;
- Računarski integrisane tehnologije;
- Ekonomika industrije minerala.
Brojni su naučni i stručni doprinosi RI koji su opredeljujuće uticali na podizanje i gradnju jugoslovenskog i srpskog rudarstva, rudarske nauke i inženjerstva.
